บทที่ 3
อายุวัยและมรณะ
โหราศาสตร์ จัดอายุขัยของมุนษย์ไว้เป็นระยะสำคัญ 4 ระยะคือ พละฤษฎา หรือวัยทารก (ตายก่อนอายุ 8 ปี) อัลปอายุ หรือวัยอายุสั้น (ตายระหว่างอายุ 8 ถึง 32 ปี มัธยะ อายุหรือวัยกลาง (ตายระหว่างอายุ 33 ถึง 75 ปี) และปุรณะอายุ หรือวัยอายุยืน (จาก 75 ถึง 120 ปี) อายุวัยระยะต่าง ๆ นี้สำหรับพิจารณาอายุขัยของบุคคล.
ถ้าลัคน์และเจ้าเรือนมีกำลังดีก็พยากรณ์ได้ว่าอายุยืน ถ้าลัคน์ อาทิตย์ จันทร์รับผลร้ายชีวิตของทารกนั้นไม่ปลอดภัย.
พละฤษฎา 10 จันทร์อยู่ในเรือนที่ 8 หรือเป็น 8 อังคารเป็น 7 และราหูเป็น 9 ทารกนั้นอายุสั้น.
2. จันทร์สถิต ในเรือนมุมแก่บาปเคราะห์.
3. จันทร์ร่วมลัคน์ อังคารเป็น 8 อาทิตย์เป็น 9 เสาร์เป็น 12.
4. อาทิตย์ร่วมลัคน์ มีเสาร์กับราหูและอังคารร่วมกันเป็น 8.
5. บาปเคราะห์เป็นเกณฑ์แก่ลัคน์ และเรือนที่ 8 จากจันทร์ แต่ถ้าพฤหัสบดี พุธ ศุกร์ มีกำลังแรง แก้ผลร้ายพละฤษฎาได้.
ถ้าทั้งศุภเคราะห์และตนุลัคน์ (เจ้าเรือนลัคน์) สถิตในเรือนเกณฑ์ (เรือนมุม) อายุของเจ้าชะตาอยู่ในเกณฑ์ปุรณะอายุ ถ้าสถิตในเรือนปันะปะระอยู่ในเกณฑ์มัธยะอายุ ถ้าสถิตในเรือนอโปกลิมาสอยู่ในเกณฑ์อัลปะอายุ ถ้าเจ้าเรือนที่ 8 และบาปเคราะห์สถิตอยู่ในเรือนที่เช่นนั้นต้องพยากรณ์ผลตรงกันข้าม ต้องพิจารณาให้ได้ความแน่ชัดถึงมิตรของดาวเคราะห์ในกฎต่างไปนี้ :
4
26 โหราวิทยา
1. เจ้าเรือนที่จันทร์ครองและเจ้าเรือนที่ 8 จากจันทร์.
2. เจ้าเรือนลัคน์และเจ้าเรือนที่ 8 จากจันทร์.
3. ระหว่างอาทิตย์กับเจ้าเรือนที 8 ถ้าเจ้าเรือนที่ 8 เป็นมิตรกับอาทิตย์เจ้าชะตาอายุยืน ถ้าเป็นกลางกันเจ้าชะตาอายุปานกลาง.
เรือนที่ 3 และที่ 8 เป็นเรือนอายุรวัย เสาร์เป็นการกของอายุ (อายุสการก) กำลังของเรือนที่ 8 กำลังของเรือนที่ 3 เจ้าเรือนที่ 3 เสาร์และลัคน์เหล่านี้ ร่วมกันเป็นผลให้อายุยืน ถ้าเจ้าเรือนที่ 8 กับเสาร์ร่วมกันเป็นผลให้อายุยืนเหมือนกัน.
สาเหตุของมรณะได้แก่ ( ก ) ในระยะทศาของดาวเคราะห์ที่ครองเรือนที่ 2 และที่ 7 ( ข ) เจ้าเรือนที่ 2 และที่ 7 ( ค ) ดาวเคราะห์ที่ร่วมกับเจ้าเรือนที่ 2 และที่ 7 ( ง ) ถ้าทศา (ระยะทศาของเจ้าเรือนมรณะคือเรือนที่ 2 และที่ 7) นั้น ๆ ไม่ได้เข้าครองอายุ มรณะผลจะเกิดขึ้นในระยะทศาของดาวเคราะห์ที่ร้ายที่สุดในดวงชะตา หรือในทศาของเจ้าเรือนที่ 3 และที่ 8.
เสาร์ถ้ามีกำลังให้กิดผลมรณะ จะทำให้ตายได้แม้ในทศาของดาวเคราะห์อื่น ๆ (ดูบทที่ 9 สำหรับการคำนวณทศา) ความเกี่ยวพันธ์กันนี้ต้องตรวจสอบดูทั้งในราศีจักร และในนวางส์จักร และทั้งจากลัคน์และจากจันทร์
ดวงชะตาพละฤษฎา ชาย เกิดวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 เวลา 11.30 หลังเที่ยงมหาทศาพฤหัสบดีอนุทศาพฤหัสบดี ครองอายุ (พฤหัสบดี เจ้าทศาครองอายุเอง) พฤหัสบดีเป็นเจ้าเรือนที่ 8 สถิตอยู่ในเรือนที่ 7 พฤหัสบดี เป็นเจ้าเรือนที่ 3 และที่ 6 จากจันทร์ อังคารเป็นเกณฑ์แก่เรือนที่ 7 ตนุลัคน์อยู่ในเรือนที่ 4 มีเจ้าเรือนที่ 2 และที่ 11 ร่วมอยู่ด้วยและมีเจ้าเรือนที่ 8 เล็งลัคน์ เจ้าชะตาเมื่อวนที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2482
อายุรวัยและมรณะ 19
ราศีจักร นวางส์จักร
ชะตาตัวอย่าง เกิดวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2468 เวลาประมาณ 10.40 ก่อนเที่ยง ระยะทศาของเสาร์สิ้นสุดลงวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2483 ศุภเคราะห์ทั้ง 3 (พฤหัสบดี ศุกร์ จันทร์) อยู่ในเรือนมุมแก่กัน แต่เรือนที่ 3 ครองโดยราหู ดังนั้นเป็นที่หมายว่าอยู่ในเกณฑ์มัธยะอายุ (32 ถึง 75 ปี) เสาร์เป็นเจ้าเรือนที่ 7 แบะ 8 และครองเรือนที่ 8 จากจันทร์ เหตุนี้เสาร์สามารถให้ผลเป็นมรณะได้ พฤหัสบดี เจ้าอนุทศาเป็นเจ้าเรือนที่ 3 จากจันทร์ (ทั้งในราศีจักรและนวางส์จักร) และครองเรือนที่ 8 จากลัคน์ (ในนวางส์จักร) ด้วยเหตุนี้เจ้าชะตาตายในมหาทศาเสาร์อนุทศาพฤหัสบดี เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2483 พอดีก่อนหมดเวลาของมหาทศาเสาร์.
วาระสุดท้ายของอายุวินิจฉัย จากดาวเคราะห์ครองหรือเกณฑ์แก่เรือนที่ 8 ถ้าศุภเคราะห์ครองเรือนเหล่านี้ก็พยากรณ์ได้ว่าวาระสุดท้ายจะเป็นไปโดยสงบสุข และเป็นไปตามปกติเมื่อจะตายก็ตายโดยความสงบ ถ้าเรือนที่ 8 (ตรียางส์ที่ 22) รับผลร้ายผลตรงก็กันข้าม ราหูในเรือนที่ 8 แสดงถึงอันตรายจากความทุกข์ทรมานมานาน และตายด้วยเหตุนี้ เสาร์เป็นผลให้ตายด้วยอาการสั่นสะท้าน ไข้หวัดใหญ่ ความทุกข์ทรมานมานาน หัวใจหยุด ฯลฯ อังคารเป็นเหตุให้ตายโดยความไข้ถูกของร้อนลวกหรือเป็นพิษผื่นคัและโดยเส้นโลหิตฝอยแตกทำให้โลหิตออกมาก ดาว
28 โหราวิทยา
เคราะห์ในเรือนที่ 8 ถ้าเรือนนั้นเป็นสถิระราศีแสดงความตายจากโรคที่หัวใจ หลอดคอหอยหรือจากระบบทางถ่ายออก ถ้าเป็นจรราศีตายเพราะสาเหตุจากศีรษะ ท้อง ไต และผิวหนัง ถ้าเป็นทวิภวะราศีสาเหตุความตายเกิดจากปอด อวัยวะภายในและระบบประสาท ราหูให้ผลความตายโดยถูกลอบทำร้าย อังคารโดยอาวุธมีคมและการผ่าตัด อุบัติเหตุถูกไฟและการตกโลหิต จะต้องพิจารณาธรรมชาติของดาวเคราะห์ และธรรมชาติของราศีร่วมกัน เช่นเสาร์ในราศีธาตุน้ำเป็นผลให้จมน้ำตาย จะตายโดยอาการอย่างไร เมื่อไร และที่ไหนและความสำคัญต่าง ๆ เฉพาะที่เกี่ยวข้องแก่เรื่องตายมีบรรยายในคัมภีร์ภารตะมหาทศา ดังที่ได้ยกตัวอย่างมาแล้วเฉพาะเรื่องที่เสาร์อยู่ในเรือนที่ 8 จากจันทร์ ทำให้ตายโดยโรคที่หัวใจ.