กฏเกณฑ์การให้ฤกษ์

ในการคำนวนฤกษ์ยามและการคำนวนดวงชาตาของสรรพสิ่ง ฤกษ์จะเป็นสิ่งกำหนดคุณภาพและคุณลักษณะของสิ่งเหล่านั้น  ปกติทางโหราศาสตร์ จะมีการแบ่งประเภทฤกษ์ออกเป็น 2 ส่วนคือ
(1) ฤกษ์บน หรือ นภดล อธิบายปรากฏการณ์บนฟากฟ้าที่มนุษย์มองเห็นได้ไม่ชัดเจน แต่อาศัยการคำนวนทางโหราดาราศาสตร์ เช่น พระจันทร์เสวยฤกษ์ต่างๆ   แล้วนำมากำหนดฤกษ์ว่าดีหรือร้าย ฤกษ์บน คือฤกษ์ที่ดาวจันทร์เสวยกลุ่มดาวนักษัตร (Fixed Stars) ทั้ง 27 นักษัตรในรอบ 1 เดือนทางจันทรคติโดยเสวยฤกษ์ละประมาณ 24 ชั่วโมง ใช้สำหรับคำนวนเดือนทางจันทรคติและคำนวณฤกษ์ยามมงคลต่างๆ นักษัตรทั้ง 27 ตามคติอินเดียและจีนโบราณมีถึง 28 นักษัตร (เพิ่มนักษัตรอภิชิต)

 

 

นักษัตร	ชื่อฤกษ์
อัศวินี	ทลิทโท
ภรณี	มหัธโณ
กฤตติกา	โจโร
โรหิณี	ภูมิปาโล
มฤคศิระ	เทศาตรี
อารทรา	เทวี
ปุนรวสุ	เพชฌฆาต
ปุษยะ	ราชา
อาศเลศะ	สมโณ
มาฆะ	ทลิทโท
ปุรพผลคุณี	มหัธโณ
อุตรผลคุณี	โจโร
หัสตะ	ภูมิปาโล
จิตรา	เทศาตรี
สวาติ	เทวี
วิสาขะ	เพชฌฆาต
อนุราธะ	ราชา
เชษฐะ	สมโณ
มูลละ	ทลิทโท
ปุรพาษาฒ	มหัธโณ
อุตราษาฒ	โจโร
สราวณะ	ภูมิปาโล
ธนิษฐะ	เทศาตรี
สตภิษัท	เทวี
ปูราภัทรปท	เพชฌฆาต
อุตราภัทรปท	ราชา
เรวดี	สมโณ
อัศวินี	ทลิทโท
ภรณี	มหัธโณ
กฤตติกา	โจโร
โรหิณี	ภูมิปาโล
มฤคศิระ	เทศาตรี
อารทรา	เทวี
ปุนรวสุ	เพชฌฆาต
ปุษยะ	ราชา
อาศเลศะ	สมโณ
มาฆะ	ทลิทโท
ปุรพผลคุณี	มหัธโณ
อุตรผลคุณี	โจโร
หัสตะ	ภูมิปาโล
จิตรา	เทศาตรี
สวาติ	เทวี
วิสาขะ	เพชฌฆาต
อนุราธะ	ราชา
เชษฐะ	สมโณ
มูลละ	ทลิทโท
ปุรพาษาฒ	มหัธโณ
อุตราษาฒ	โจโร
ศราวณะ	ภูมิปาโล
ธนิษฐะ	เทศาตรี
สตภิษัท	เทวี
ปูราภัทรปท	เพชฌฆาต
อุตราภัทรปท	ราชา
เรวดี	สมโณ

(2)ฤกษ์ล่าง คือ ภูมิดล อธิบายปรากฏการณ์ต่างๆบนโลกที่มนุษย์มองเห็นได้ชัดเจน คือ วันขึ้น/แรม เดือนต่างๆ  หรือคำนวนจากดิถี โดยทั่วไปฤกษ์ล่างมักจะคำนวนจากปรากฏการณ์จากวันขึ้นแรมเป็นส่วนมาก  (ฤกษ์ล่างตรงนี้แตกต่างจากฤกษ์ล่างที่คำนวนจากดาวนักษัตรในดวงชาตา)ฤกษ์ล่าง ตัวอย่างเช่น วันอำมฤคโชค วันสิทธิโชค วันมหาสิทธิโชค วันทรทึก วันยมขันธ์ วันทักทิน ฯลฯ

ซึ่งในการคำนวนฤกษ์จะต้องอาศัยฤกษ์บนและฤกษ์ล่างประกอบกัน แล้วนำมาคำนวนร่วมกับดวงชาตาของผู้ใช้ฤกษ์อีกจึงจะถือว่าเป็นฤกษ์ที่สมบูรณ์