ความรู้-ฮวงจุ้ย

 先天卦爻  ปากว้าเหยา (เซียนเทียนกว้าเหยา-โซยทีข่วยง้าว)

ในคัมภีร์โจวอี้ 《周易》ปากว้าหรือโป๊ยข่วยคือ รูปลักษณ์พื้นฐานมีอยู่ 8 ข่วย(ตรีลักษณ์) ซึ่งประด้วยเส้น 3 เส้น(เหยาหรือง้าว)วางเรียงกัน โดย 「一」陽爻 ขีดตรงนับเป็นหยางเหยา 「--」陰爻 ส่วนเส้นประหรือเส้นขาดนับเป็นหยินเหยา เมือนำมาเรียงกันก็จะได้ 3 เหยา หรือนับ 1 ข่วย (ตรีลักษณ์) เมื่อนำมาผสมกันก็จะได้ 8 ข่วย (อัฏฐลักษณ์) ซึ่งประกอบด้วย

乾（☰）”เคี้ยง”、坤（☷）”คุง”、震（☳）”จิ่ง”、巽（☴）”สุ่ง”、坎（☵）”ขั้ม”、離（☲）”ลี้”、艮（☶）”กึ่ง”、兌（☱）”ต่วย”

คุณลักษณะพื้นฐานของโป๊ยข่วย ผังก่อนฟ้า

ในสมัยราชวงศ์ซ่ง ปราชญ์ทั้งหลายในยุคนั้นมีท่าน “เส้ายง 邵雍 ”(คศ.1012-1077) เป็นต้น ได้ทำการศึกษาค้นคว้าและวิจัย ”คัมภีร์อี้จิง” 《易經》และคัมภีร์ ”อี้จ้วน” 《易傳》อย่างจริงจัง จนได้ค้นพบหลักทฤษฎีลึกลับที่ซ่อนอยู่ในคัมคีร์ทั้งสอง นั่นก็คือการค้นพบทฤษฎี ปา-กว้าก่อนฟ้า (先天八卦) และปา-กว้าหลังฟ้า(後天八卦)

ปา-กว้าก่อนฟ้า(先天八卦-โซยทีโป๊ยข่วย) บางครั้งก็ถูกเรียกว่า “ฝูซีปา-กว้า” 伏羲八卦 (ปา-กว้าของจักรพรรดิ์ฝูซี) ส่วนปา-กว้าหลังฟ้า(後天八卦-เอ๋าทีโป๊ยข่วย) ก็มักถูกเรียกว่า “เหวินหวางปา-กว้า” 文王八卦 (ปา-กว้าของจักรพรรดิโจวเหวินหวาง)  

ปา-กว้าสองประเภทนี้สำหรับดูฮวงจุ้ยในวิชาเซวียนเสวีย 玄學 และได้ผสมผสานกับวิชาซู่สู่ 術數 หรือวิชาอภิปรัชญาชั้นสูงของจีนโบราณซึ่งรวมไปถึงโหราศาสตร์จีนทุกแขนง ได้ถูกนำมาใช้อย่างเป็นระบบในยุคต่อๆมา โดยเฉพาะใช้ในวิชาฮวงจุ้ยขั้นสูง โดยมีหลักทฤษฎีว่า 先天為體、後天為用，體用並存  แปลความได้ว่า “ผังก่อนฟ้านั้นแสดงถึงคุณลักษณะภายใน ส่วนผังหลังฟ้าแสดงคุณลักษณะภายนอก และทั้งสองสิ่งนี้จะปรากฏขึ้นพร้อมๆกัน”

**หมายเหตุ คำว่า “ถี่”  體 ไม่ได้แปลว่าร่างกายหรือรูปร่างและ คำว่า”ย่ง” 用 ไม่ได้แปลว่าการนำมาใช้ แต่คำว่า體-用 เป็นคำอภิปรัชญาโบราณ เป็นคำคู่ของสิ่งที่คู่กันแต่ตรงข้ามกัน ในที่นี้คำว่า “ถี่”  體 หมายถึง ปฐมเหตุหรือมูลเหตุดั้งเดิมที่เป็นต้นกำเนิดของทุกสรรพสิ่ง ซึ่งซ่อนอยู่ลึกๆภายใน แต่จะแสดงปรากฏการณ์นี้ออกมาภายนอกผ่านทาง ”ย่ง” 用  

เพื่อความเข้าใจง่ายขึ้น "ผังก่อนฟ้า" เป็นการแสดงคุณสมบัติ ศักยภาพและความสามารถอื่นๆที่เป็นมาแต่กำเนิด เช่น เด็กบางคนกระตือรือร้นมาก แต่เด็กบางคนกลับชอบนิ่งเงียบ

"ผังหลังฟ้า" เป็นการสั่งสมประสบการณ์และทักษะที่ได้เรียนรู้ในระหว่างเติบโตจากเด็กเป็นผู้ใหญ่ เช่น บางคนเมื่อโตมาชอบเรียนด้านศิลปะแต่บางคนเลือกเรียนทางด้านวิทยาศาสตร์

ปา-กว้า (โป๊ยข่วย) ก่อนฟ้า

สูตรในการจำ ปา-กว้า ก่อนฟ้า 天地定位 (เทียงตี่เตี่ยอุ่ย)，山澤通氣 (ซัวเซ็กทงขี่)，雷風相薄 (ลุ้ยฮวงเซียงเป๊าะ)，水火不相射 (จุ้ยฮ่วยปุกเซียงเซีย)，八卦相錯 (โป๊ยข่วยเซียงฉ่อ)

ขยายความดังนี้

天地定位，乾南坤北，父親配母親，一陽一陰兩兩相對

天地定位 (เทียงตี่เตี่ยอุ่ย) ฟ้าดินกำหนดตำแหน่ง 乾 เคี้ยงอยู่ทิศใต้คือฟ้า 天, 坤 คุงอยู่ทิศเหนือคือดิน 地 บิดาคู่มารดา หนึ่งหยาง(乾) หนึ่งหยิน(坤)ล้วนตรงข้ามกัน

山澤通氣，艮在西北，兌在東南，少男配少女，一陽一陰兩兩相對

山澤通氣 (ซัวเซ็กทงขี่) ชี่ผ่านภูผาและลำคลอง 艮 กึ่งอยู่ทิศตะวันตกเฉียงเหนือคือขุนเขา,兌 ต่วยอยู่ทิศตะวันออกเฉียงใต้คือหนองบึง ลูกชายเล็กคู่ลูกสาวเล็ก  หนึ่งหยาง (艮) หนึ่งหยิน (兌)ล้วนตรงข้ามกัน

雷風相薄，震在東北，巽在西南，長男配長女，一陽一陰兩兩相對

雷風相薄 (ลุ้ยฮวงเซียงเป๊าะ) สายฟ้าคู่กับสายลม 震 จิ่งอยู่ทิศตะวันออกเฉียงเหนือคือสายฟ้า 雷, 巽 สุ่งอยู่ทิศตะวันตกเฉียงใต้คือสายลม 風 ลูกชายคนโตคู่ลูกสาวคนโต  หนึ่งหยาง(震)หนึ่งหยิน (巽) ล้วนตรงข้ามกัน

水火不相射，離東坎西，中男配中女，一陽一陰兩兩相對

水火不相射 (จุ้ยฮ่วยปุกเซียงเซีย) 八卦相錯 (โป๊ยข่วยเซียงฉ่อ) หากไฟกับน้ำไม่เล็งกัน ปา-กว้าย่อมผิดพลาด หมายถึงไฟกับน้ำต้องเล็งกันจึงจะถูก  離 ลี้อยู่ทิศตะวันออก คือ ไฟ 火, 坎 ขั้มอยู่ทิศตะวันตก คือ น้ำ 水 ลูกชายคนกลางคู่ลูกสาวคนกลาง  หนึ่งหยาง (坎) หนึ่งหยิน (離) ล้วนตรงข้ามกัน  โดยสรุปจะเห็นว่า 先天八卦 ปา-กว้าก่อนฟ้า ประกอบด้วยคู่หยินและหยางจะอยู่ตรงข้ามกันเสมอ

ทิศทางในแผนผังปา-กว้าก่อนฟ้า ในหล่อแกสำหรับดูฮวงจุ้ย ด้านบนคือทิศใต้, ล่างคือทิศเหนือ, ซ้ายคือทิศตะวันออก, ขวาคือทิศตะวันตก,สาเหตุเพราะบ้านในสมัยโบราณส่วนใหญ่จะสร้างบ้านหลังอิงทิศเหนือหันหน้าไปยังทิศใต้ โดยเฉพาะอาคารและสิ่งปลูกสร้างในพระราชวังล้วนหันหน้าไปยังทิศใต้ทั้งสิ้น เมื่อองค์จักรพรรดินั่งบนบัลลังก์ว่าราชการ ก็จะหันพระพักตร์ ไปยังทิศใต้ ดังนั้นสำหรับดูฮวงจุ้ยคติด้านบนคือใต้และด้านล่างคือทิศเหนือจึงเป็นการคุ้นเคยทางภูมิศาสตร์แบบดั้งเดิมของประเทศจีนมาแต่โบราณ

ดังนั้นฟ้าอยู่ด้านบน ดินอยู่ด้านล่าง ทิศใต้จึงเป็นทิศเคี้ยง 乾 ทิศเหนือเป็นทิศคุง 坤 เมื่อทิศทั้งสองจับคู่กันได้แล้ว เราจึงค่อยนำทฤษฏี ทวิภาวะ(หยิน-หยาง) ,จตุลักษณ์ และแผนภูมิปา-กว้ามาจัดวางตามทิศที่เหลือ 6ทิศ ให้สอดคล้องกัน

เช่น จตุลักษณ์ก่อให้เกิดปา-กว้า โดยมี “เหล่าหยาง” 老陽 หรือ “ไท่หยาง”太陽(1 ใน 4 จตุลักษณ์) ก่อให้เกิด เคี้ยงข่วย乾卦และต๋วยข่วย 兌卦 ,ส่วน “เส้าอิม” 少陰 ก่อให้เกิดลี้ข่วย 離卦และจิ้งข่วย 震卦,เส้าหยาง 少陽 ก่อให้เกิดสุ่งข่วย 巽卦 และขั้มข่วย 坎卦 , เหล่าอิม 老陰 หรือ “ไท่อิม” 太陰 ก่อให้เกิดกึ่งข่วย 艮卦 และคุงข่วย 坤卦

ดังนั้นจึงเรียงลำดับได้ดังนี้ 乾 1、兌 2、離 3、震 4，巽 5、坎 6、艮 7、坤 8 เมื่อได้เรียงลำดับตามนี้แล้วก็จะปรากฏภาพแผนผัง ปา-กว้าก่อนฟ้า ขึ้นมาตามรูปภาพประกอบด้านบน