คัมภีร์ปาริชาตชาดก บทที่ ๗ ว่าด้วยราชาโชค โศลกที่ ๑๗๒ -๑๘๑
โศลกที่ ๑๗๒
๑.สมุทรโยค ได้แก่การมีดาวพระเคราะห์อยู่ในราศีคู่ซึ่งนับจากลัคนาทั้ง ๖ ราศีคือได้แก่ราศีที่ ๒-๔-๖-๘-๑๐ และ ๑๒ จากลัคนา
๒.จักรโยค ได้แก่ การที่มีดาวพระเคราะห์ในราศีคี่ ซึ่งนับจากลัคนาทั้ง ๖ ราศี คือได้แก่ราศีที่ ๑-๓-๕-๗-๙-๑๑ จากลัคนา ทั้งสองโยคนี้แต่ละลัคนาก็มีได้เพียงโยคเดียวเท่านั้น ฯ
โศลกที่ ๑๗๓
โยคต่างๆของสังขยาโยค ๗ ประการ ท่านให้กฎเกณฑ์ไว้ดังนี้ และจะถือตามกฎเกณฑ์นี้ได้ ต่อเมื่อไม่มีในโยคใดๆเสียก่อนจึงจะถือตามนี้
๑.วีณาหรือวัลลกีโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวงอยู่ดาวละราศีทั้ง ๗ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้โดยไม่จำกัด
๒.วรทามโยค ทามินีโยค หรือทามโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวงอยู่ใน ๖ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้โดยไม่จำกัด
๓.ปาศโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวงอยู่ใน ๕ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้
๔.เกทารโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวง อยู่ใน ๔ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้
๕.ศูลโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวง อยู่ใน ๓ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้
๖.ยุคโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวง อยู่ใน ๒ ราศี จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้
๗.โคลโยคหรือโคลกโยค คือการที่มีดาวพระเคราะห์ทั้ง ๗ ดวง อยู่ร่วมกันในราศีเดียว จะเป็นราศีใดหรือภพใดจากลัคนาก็ได้ ฯ
โศลกที่ ๑๗๔
๑.รัชชุโยค ถ้าผู้ใดเกิดในชะตามีรัชชุโยค จะเป็นคนขี้อิจฉาริษยาผู้อื่น ชอบเดินทางไปในที่ต่างถิ่นหรือต่างประเทศ เป็นคนไม่ชอบอยู่กับที่ พอใจในการท่องเที่ยวหรือชอบการเดินทาง มีความทะเยอทะยานมาก
๒.มุสลโยค ถ้าผู้ใดเกิดในชะตามีมุสลโยค จะเป็นคนเย่อหยิ่งจองหอง ถือเกียรติยศมาก เป็นคนมีฐานะมั่งคั่งสมบูรณ์ด้วยทรัพย์สิน มีความชำนาญในกิจการหลายประเภท ความรู้รอบตัวดี
๓.นลโยค ถ้าผู้ใดเกิดในชะตามีนลโยค จะมีแขนหรือขาพิการหรือตำหนิ เช่นไฝปานแผลเป็นใหญ่ๆ เป็นที่รังเกียจของสังคม อาภัพ มักมีชื่อเสียงไม่ดี
๔.สรักหรือมาลาโยค ถ้าผู้ใดเกิดในชะตามีสรักหรือมาลาโยค จะมีความสุขสำราญทุกประการ รุ่งเรืองและมีความสำเร็จ
๕.สรรปโยค ถ้าผู้ใดเกิดในชะตามีสรรปโยค จะพบแต่ความผิดหวัง เต็มไปด้วยวิบัติ ระทมทุกข์
โศลกที่ ๑๗๕
๑.คทโยค ผู้ใดเกิดมาในชะตาได้คทโยค จะเป็นผู้ที่สนใจและกระทำการบูชายัญ มีฐานะมั่งคั่งสมบูรณ์ทรัพย์ และมีความปรารถนารุนแรง
๒.ศกฏโยค ผู้ใดเกิดมาในชะตาได้ศกฏโยค จะดำเนินการอาชีพด้วยการเป็นคนขับเกวียนสารถี ขี้โรค มีสุขภาพไม่ดี และมีเมียที่ชั่วร้ายไม่ถูกใจด้วยประการต่างๆ
๓.ปักษีหรือปักษิณโยค ผู้ใดเกิดมาในชะตาได้ปักษีหรือปักษิณโยค จะเป็นบุรุษไปรษณีย์ คนเดินข่าว หรือชอบในเรื่องเกี่ยวกับการสื่อสาร ชอบการท่องเที่ยวสัญจรไปในที่ต่างๆ อยู่ไม่เป็นที่ และชอบทะเลาะวิวาท
๔.ศฤงคาฏกโยค ผู้ใดเกิดมาในชะตาได้ศฤงคาฏกโยค จะมีความผาสุขสบายในตอนปลายของชีวิต
๕.หลโยค ผู้ใดเกิดมาในชะตาได้หลโยค จะชอบการเกษตรและกสิกรรม ฯ
โศลกที่ ๑๗๖
๑.วัชรโยค ผู้ใดเกิดมาได้วัชรโยค ในชะตาจะมีความสุขในเบื้องต้นของชีวิต และในบั้นปลายของชีวิต แต่จะลำบากในตอนกลางของชีวิต เขาจะเป็นคนที่กล้าหาญเด็ดเดี่ยว และเป็นคนที่น่ารักใคร่ยิ่งนัก
๒.ยวโยค ผู้ใดเกิดมาได้ยวโยค ในชะตาจะมีความกล้าหาญเด็ดเดี่ยวมาก และจะมีความผาสุกในตอนกลางของชีวิต
๓.กมลโยค ผู้ใดเกิดมาได้กมลโยค ในชะตาจะมีชื่อเสียงและเกียรติยศโด่งดังมาก จะมีความสุขและมั่งคั่งร่ำรวย อุดมไปด้วยคุณงามความดีมากมายหลายประการ
๔.วาปีโยค ผู้ใดเกิดมาได้วาปีโยค ในชะตาจะมีความสุขเพียงเล็กน้อย แต่มั่นคงถาวรยืนนาน เขาจะเป็นคนตระหนี่ขี้เหนียว จะฝังทรัพย์สมบัติไว้ใต้ดินโดยไม่ให้แก่ผู้ใดเลย ฯ
โศลกที่ ๑๗๗
๑.ยูปโยค ผู้ใดเกิดมาได้ยูปโยค จะเป็นคนรักอิสรภาพ ชอบศึกษาหาความรู้ และเป็นตัวของตัวเอง และจะมีโอกาสได้ทำการบูชายัญที่ยิ่งใหญ่ในชีวิตหรือประกอบกิจการเกี่ยวกับศาสนา
๒.ศรโยค ผู้ใดเกิดมาได้ศรโยค จะมีนิสัยเหี้ยมโหดดุร้าย ทารุณ จะได้เป็นผู้คุมนักโทษ พัศดี และชอบใช้อาวุธเป็นประจำ ทั้งยังมีความสามารถในการสร้างอาวุธอีกด้วย
๓.ศักดิโยค ผู้ใดเกิดมาได้ศักดิโยค จะเป็นคนเลวทรามต่ำช้า หยาบคาย ยากจนข้นแค้น อาภัพอับโชค ไม่มีคนนับถือ และเกียจคร้านในการทำงาน
๔.ทัณฑโยค ผู้ใดเกิดมาได้ทัณฑโยค จะต้องเป็นคนรับใช้เขาเรื่อยไป ไม่มีโอกาสเป็นนายใครได้ เอาตัวไม่รอด จะไม่มีลูกและเมียอันเป็นที่รักเลย ฯ
โศลกที่ ๑๗๘
๑.ฉัตรโยค ผู้ใดมีฉัตรโยคในชะตา จะมีความผาสุกในตอนต้นและตอนปลายของชีวิต จะมีกำลังและอิทธิพลมาก ร่ำรวยอย่างหาตัวจับได้ยาก
๒.เนาโยค ผู้ใดมีเนาโยคในชะตา จะอยู่ใกล้น้ำหรืออยู่ในเรือ ในแพหรือเกาะที่ไม่ใหญ่นัก และจะทำมาหากินเกี่ยวกับน้ำเป็นส่วนใหญ่
๓.จักรโยค ผู้ใดมีจักรโยคในชะตา เจ้าชะตาจะได้เป็นราชาที่มีชื่อเสียง และมีเกียรติยศโด่งดังมาก
๔.สมุทรโยค ผู้ใดมีสมุทรโยคในชะตา ชอบอาศัยและทำมาหากินใกล้น้ำ และจะได้เป็นใหญ่ในโลกเหมือนกัน
๕.อรรธจันทรโยค ผู้ใดมีอรรธจันทรโยคในชะตา จะมีชีวิตอยู่อย่างผาสุกสำราญ
๖.กูฏโยค ผู้ใดมีกูฏโยคในชะตา จะมีนิสัยเหี้ยมโหดดุร้าย ทารุณ ชอบมีชีวิตอยู่ตามป่าใหญ่และภูเขา
๗.ธนุรโยค ผู้ใดมีธนุรโยค จะเป็นโจรหรือพรานท่องเที่ยวไปในถิ่นต่างๆมีที่อยู่ไม่แน่นอน และเป็นคนเลวทรามต่ำช้า ไม่มีผู้ใดคบหาสมาคมด้วย ฯ
โศลกที่ ๑๗๙
๑.วีณาโยค ผู้ใดมีวีณาโยคในชะตา จะมีความชำนาญและรอบรู้วิทยาการในหลายสาขา และชอบการฟ้อนรำและดนตรี
๒.ทามโยค ผู้ใดมีทามโยคในชะตา จะได้เป็นใหญ่ มีความฉลาดหลักแหลม เป็นคนรอบรู้คงแก่เรียน มีชื่อเสียงโด่งดัง
๓.ปาศโยค ผู้ใดมีปาศโยคในชะตา เป็นคนฉลาดหลักแหลม มีเล่ห์เหลี่ยมในการหาทรัพย์สิน
๔.เกทาระโยค ผู้ใดมีเกทาระโยคในชะตา จะเป็นผู้ที่ชอบกสิกรรม รักญาติพี่น้อง จะมั่งคั่งร่ำรวย มีความเมตตากรุณา ฯ
โศลกที่ ๑๘๐
๑.ศูลโยค ผู้ใดมีศูลโยคในชะตา เป็นคนรุนแรง ขี้โมโหโทโส มีใจโลภเห็นแก่เงิน กล้าหาญเด็ดเดี่ยว ไม่ร่ำรวย มีฐานะปานกลาง
๒.ยุคโยค ผู้ใดมียุคโยคในชะตา ต้องเที่ยวขออาหารเขาเลี้ยงท้อง ไม่มีความแน่นอนในตัวเอง ใจโลเลมักเปลี่ยนแปลง มีจิตใจผ่าเหล่าผิดธรรมเนียมประเพณี และชอบยาเสพติดเช่น สุรา เป็นต้น
๓.โคลโยค ผู้ใดมีโคลโยคในชะตา จะเป็นคนที่ยากจนเกียจคร้าน จรจัด ระเหระหนไม่ชอบอยู่เป็นที่ อายุสั้นและไม่มีความรู้
โยคต่างๆทั้ง ๓๒ โยคนี้ ได้กล่าวไว้โดยนักโหราศาสตร์ชั้นอัจฉริยะในกาลก่อนคือท่านวราหมิหิร ฯ
โศลกที่ ๑๘๑
ไวทยะนาถะได้กล่าวถึงโยคต่างๆในคัมภีร์ปาริชาตชาดกไว้ย่อๆพอจะสรุปได้ดังนี้
ราชาโยค โศลก ๑ ถึง ๕๗
รุจะกะโยคทั้ง ๕ ประการและโยคอื่น โศลก ๕๙ ถึง ๖๕
ภาสกรโยคและโยคอื่นๆ โศลก ๖๗ ถึง ๗๐
เกมทรุมโยค โศลก ๗๑ ถึง ๗๙
อธมโยค สมโยค โศลก ๑๑๒
ครหมาลิกาโยค โศลก ๑๓๒ ถึง ๑๓๕
ลักษมีโยค โศลก ๑๕๒ และ ๑๕๓
หริหรพรหมโยค โศลก ๑๖๒ และ ๑๖๓
กาหลโยค โศลก ๑๓๐
นภสโยคและโยคอื่นๆ โศลก ๑๖๔ ถึง ๑๘๐ ฯ
……………………………….
